سیر تحول پرچم ایران از ابتدا تا کنون
در تصویر بالا درفشی را میبینیم که از کوروش کبیر به جای مانده است.
برای شکل پرچم در هیچ دوره ای قانونی وجود نداشته است ، تا اینکه در سال 1285 در دوره مشروطه در اصل 5 قانون اساسی رنگ های رسمی این پرچم سبز و سفید و سرخ و علامت شیر و خورشید به تصویب رسید. نخستین پرچم ایران نیز ده سال پس از مشروطه در کرمانشاهان دوخته شد و با هوا پیما به اهتزاز در آمد . سپس آن را به تهران فرستادند.
در تصویر بالا شاهد درفش کاویانی هستیم که در دوره ساسانی هم مطرح بوده است.
نماد پیروان ابومسلم خراسانی نیز رنگ سیاه بوده است.
رنگ سرخ نیز نماد پیروان بابک خرم دین است
پرچم بالا نیز در دوره غزنویان نماد ایران بوده است.
سلجوقیان پرچم بالا را به عنوان پرچم خود معرفی کردند.
در دوره تیموریان از پرچم بالا استفاده میشد.
در دوره پهلوی پرچم ایران سه شکل متفاوت داشت. پرچمی که مردم استفاده می کردند علامت شیر و خورشید نداشته و فقط به سه رنگ سبز و سفید و سرخ بوده . پرچمی که نظامیان از آن استفاده می کردند و به دور شیر و خورشید حلقه ای وجود داشته و همچنین پرچم دولتی که همان پرچم تصویب شده در قانون مشروطه بود.
پس از ورود اسلام به ایران نماد های روی پرچم های ایرانیان تفاوت هایی داشت. مثلا عبارت لا اله الا الله روی پرچم ایران نقش بست. البته از دیگر موارد میتوان به این مورد اشاره کرد که پرچم ها یا به طور عمودی بودند نه افقی یا مثلث ! از دوره ورود اسلام تا زمان صفویه هر سلسله پرچم خاص خود را داشتند. جالب آنکه مورخان اهمیتی به این موضوع نداده و اطلاعات دقیقی در این زمینه در دست نیست. اما در دوره صفوه پرچم مثلثی نوک تیز بود که شیر خورشید در میان آن وجود داشت.
خورشید هم عنصری کاملا ایرانی است و برخی بر این عقیده اند که شیر در میان پرچم نمادی از حضرت علی (ع) است.
مهم ترین پرچم دوران صفویه
پرچم شاه اسماعیل
پرچم استفاده شده توسط شاه تهماسب
پرچم استفاده شده در دوره افشاریان
در زمانی که انقلاب اسلامی باعث تغییرات بسیار زیادی در نظام حکومتی کشور شد ، پرچم نیز تغییرات اساسی داشت. حتی تا آنجا که بحث های بر سر تغییر رنگ پرچم نیز وجود داشت. اما خیلی از افراد بر این عقیده بودند که این سه رنگ برای تمامی جهان شناخته شده است. و تنها تغییر در علامت شیر و خورشید بود به طوری که آن را حذف کرده و نمادی دیگر جایگزین شد.
پرچم ایران در زمان نادر شاه افشار
پرچم ایران در دوره زندیه
پرچم مورد استفاده آقا محمد خان
پرچم دوران محمد شاه
در سال 59 ، پرچم کنونی جمهوری اسلامی ایران به تصویب شورای انقلاب رسید و پس از آن نیز برای استاندارد سازی آن بخش نامه ای ابلاغ شد. البته استاندارد آن در سال 91 ابلاغ شد.
آنچه که از هخامنشیان مشخص شده این است در آن دوره نیز پرچم یا درفش وجود داشته و حتی شخصی به عنوان پرچمدار نیز وجود داشته که مسئولیت نگهداری پرچم با او بوده است. البته از دیگر موارد قابل توجه ، استفاده از گل نیلوفر و عقاب در پرچم است. اما دقیقا مشخص نیست که این پرچم چه شکلی را دارا بوده است. در دوره پهلوی همزمان با برگزاری جشن های 2500 ساله تلاش هایی صورت گرفت تا پرچم های قدیمی ایران مورد بازسازی قرار بگیرد.
پرچم ایران در زمان ناصرالدین شاه
پرچم ایران در زمان پهلوی
پس از انقلاب سه رنگ اصلی پرچم حفظ شد ، اما رهبر انقلاب مخالفت خود را با استفاده از علامت شیر و خورشید اعلام کرد.
به طوری که در اسفند 57 امام خمینی در یک سخنرانی گفت :«ما یک مملکت محمدی ایجاد می کنیم. بیرق ایران نباید بیرق شاهنشاهی باشد، آرم های ایران نباید آرم های شاهنشاهی باشد، باید آرم های اسلامی باشد. از همه وزارتخانه ها، از همه ادارات، باید این شیر و خورشید منحوس قطع بشود، علم اسلام باید باشد. آثار طاغوت باید برود. اینها آثار طاغوت است؛ این تاج آثار طاغوت است؛ آثار اسلام باید باشد.»
طراح پرچم کنونی حمید ندیمی استاد دانشکده معماری دانشگاه تهران است. البته نام او زیاد بر سر زبان ها نبوده است. طرحی که او برای پرچم داشت آن است که نمادی را استفاده کرد که هم الله خوانده میشود و هم لا اله الا الله. و دیگر نماد های استفاده شده در آن عبارتند از ، کتاب ، عدل و اعتدال و توحید و جهاد . حتی شکل گل لاله هم میتوان در آن مشاهده کرد که نمادی از شهیدان است. این نماد توانسته خیلی از مسائل مورد توجه را در خود جای دهد.
و همانطور که مشاهده میشود 11 الله اکبر در هر نوار رنگی وجود دارد که به معنای ماه 11 سال یعنی بهمن ماه است و همچنین دو نوار دارای الله اکبر هستند یعنی 22 که سالروز پیروزی انقلاب اسلامی است. البته پرچم جمهوری اسلامی ایران تنها پرچمی است که از زبان بیگانه در آن استفاده شده است.
تعداد بازديد : 1092
تاریخ انتشار: یک شنبه 27 مرداد 1392 ساعت: 10:34